01/01/2016

Συννεφάκι, συννεφάκι να γυρίσεις σου ζητώ και οι ανασταλτικοί παράγοντες υιοθέτησης του cloud

Παλιά στα βιβλία περί δικτύων καθώς και στις επίσημες προσφορές των τηλεπικοινωνιακών παρόχων υπήρχε πάντοτε ένα διάγραμμα που περιείχε ένα συννεφάκι. Αυτό το συννεφάκι αντιπροσώπευε το Internet, τεχνολογίες με αρχικά ακατανόητα αλλά βαρύγδουπα ονόματα όπως X.500, MPLS LER, αλλά και οτιδήποτε αφορούσε «το δίκτυο» και δεν ήταν ελεγχόμενο από τον τελικό χρήστη. Με τον καιρό το συννεφάκι αυτό εξελίχθηκε στο “Cloud” και όλοι προωθούσαν τα πλεονεκτήματα του. Μέχρι που κάποιοι κύριοι (λέγε με Snowden) μας υπενθύμισαν ότι δεν είναι όλα ρόδινα εκεί έξω. Τότε, εν όψει της κατάρρευσης της υιοθέτησης του cloud, ανακαλύψαμε το private cloud και το hybrid cloud για να τα ξεχωρίσουμε από το κακό cloud, το οποίο και μετονομάστηκε public cloud. Ok, μπορεί να υπερβάλλουμε (λίγο) αλλά πιάνετε το νόημα. Τώρα που κάποιοι άλλοι κύριοι θεωρούν ότι ξεχάσαμε το θέμα (βέβαια ο Snowden δεν το ξέχασε και συνεχίζει τις αποκαλύψεις) άρχισε πάλι η συζήτηση για το cloud, εννοώντας φυσικά το public cloud. Ναι, πάλι. Τα οφέλη του cloud είναι χειροπιαστά και αναμφισβήτητα. Αλλά, και εδώ είναι το θέμα, υπάρχουν τρεις κύριοι λόγοι που εμποδίζουν την καθολική υιοθέτηση του.
Ο πρώτος είναι οι τηλεπικοινωνιακές υποδομές.

Για να βασίσει κάποιος την δουλειά του στο cloud χρειάζονται γρήγορες, αξιόπιστες και προσιτές συνδέσεις με το Internet. Και αυτές, δεν υπάρχουν ακόμα. Απορούμε γιατί δεν γίνεται συχνότερα λόγος στα συνέδρια και στις μαζώξεις για την βασικότερη των προϋποθέσεων. Αυτό που αντιμετωπίζουμε συχνά όσοι πολεμάμε στις επάλξεις είναι δραματικά ανεπαρκείς συνδέσεις που δημιουργούν θέματα ακόμα και στα πιο απλά ζητούμενα. Πόσο δε μάλλον σε λύσεις cloud.
Ο δεύτερος λόγος είναι η ασφάλεια και η ιδιοκτησία των δεδομένων και έχει να κάνει με την υλοποίηση αυτή καθεαυτή του cloud.

Τα δεδομένα δεν κατοικοεδρεύουν στον server του ιδιοκτήτη τους, στο χώρο του ιδιοκτήτη τους, αλλά κάπου αλλού όπου μπορεί να τα διαβάσει οποιοσδήποτε τρίτος «φορέας» το κρίνει σκόπιμο για την ασφάλεια του συνόλου. Τώρα αν στο όνομα της ασφάλειας του συνόλου τα δεδομένα καταλήξουν στην αγκαλιά του ανταγωνιστή… εδώ γνωρίζουν ακόμα και τι νούμερο φανέλα (για να μην αναφέρουμε κάτι πιο γραφικό) φοράμε, αυτό θα μας πειράξει; Το αστείο φυσικά είναι ότι εμείς οι ίδιοι μοιραζόμαστε απλόχερα όλα τα προσωπικά μας δεδομένα. Τέλος πάντων, και για να επανέλθουμε σε πιο σοβαρό τόνο, πολλές φορές η πολιτική ασφαλείας δεδομένων  που έχουν υιοθετήσει εταιρείες και οργανισμοί δεν επιτρέπει την τοποθέτηση τους στο cloud έστω και σε κρυπτογραφημένη μορφή.
Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με τους παρόχους υπηρεσιών cloud και την αξιοπιστία και την ποιότητα των υπηρεσιών τους.

Η μέχρι στιγμής εμπειρία μας έχει δείξει ότι δεν κάνουν και πολλά για να μετριάσουν τους ενδοιασμούς μας είτε ανήκουμε στην κατηγορία των εν δυνάμει πελατών είτε είμαστε υπεύθυνοι υλοποιήσεων πληροφορικών περιβαλλόντων. Διαβάσαμε ότι τα θέματα της υπηρεσίας cloud της Adobe προκάλεσαν την μην έκδοση διαδικτυακών εφημερίδων(!).Επίσης ο φρενήρης ρυθμός ανανέωσης, ενημέρωσης και αναβάθμισης των υπηρεσιών και των προσφερομένων δεν ακολουθείται από σοβαρή και εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση… και κάπου εκεί αρχίζουν τα τηλέφωνα και το «ψάξιμο στο Internet». Μπορεί οι υπηρεσίες cloud να πωλούνται σαν «μπορείτε να το κάνετε με λίγα κλικ» αλλά στην πράξη απέχουν πολύ από αυτό το σημείο. Αν δεν αλλάξουν άρδην κάποιοι μηχανισμοί, όπως η διαχείριση DNS, οι πλήρεις δυνατότητες των υπηρεσιών είτε θα περιορίζονται είτε θα παραμείνουν «μαύρη μαγεία». Τουλάχιστον οι επαγγελματίες της πληροφορικής δεν θα χάσουν σύντομα την δουλειά τους. Μπορεί, όπως πολύ εύστοχα έχουμε ακούσει, πια να μην «μπορούν να χαϊδέψουν το σίδερο», αλλά τα λίγα κλικ παραμένουν άγρια και εξειδικευμένα. Αλλαγή της μορφής της δαπάνης δηλαδή από κεφαλαιακή σε λειτουργική και όχι ακόμα απλοποίηση σε επίπεδο τελικού χρήστη.